"Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын калкка кызмат көрсөтүүсүн жакшыртуу менен Кыргызстандын чек ара айылдарындагы чыр-чатактарды азайтуу" долбоору. Бул долбоорду Элеттик Өнүктүрүү Фондунун (NED) каржылык колдоосу менен Айылдык Өнүктүрүү Фонду коомдук фонду ишке ашырат
Долбоор жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын потенциалын жана маалымдуулугун күчөтүү, чек ара аймактарында жашаган кыргыз жарандарынын укуктарын коргоо жана кызыкчылыктарын илгерилетүү, чыр-чатактарды азайтуу, жергиликтүү жамааттар менен шериктештикте жана жергиликтүү калкка көрсөткөн кызматтарынын сапатын жогорулатууга багытталган. Өкмөттүн деңгээлинде чек ара аймактарынын калкынын кызыкчылыктарын илгерилетүү, Баткен облусунун Баткен районунун мисалында (Тажикстан менен чектешет).
Негизги фактылар
Жүзөгө ашырылган жылдары:
Октябрь 2012 - Октябрь 2013.
Аткарыла турган жер: Ак-Татыр, Ак-Сай, Самаркандек, Төрткүл, Карабак, Суу-Башы, Кыштут айыл аймактары Баткен облусунун Баткен району
Донор: Демократиянын Улуттук Фонду
Байланыш: ruraldevelopmentfund2020@gmail.com
веб-сайт: www.rdf.kg
Кыргызстандын чек арага жакын аймактары шаарлардан эң алыс, экономикалык жактан өнүкпөгөн жана жакырчылыктын деңгээли жогору. Алардын ичинен делимитацияланган мамлекеттик чек аралары жок айыл аймактары өзгөчө оор кырдаалда турушат, анда улуттар аралык чыр-чатактар тынымсыз тутанып, кээде карапайым калк жапа чеккен кагылышууларга чейин жетип баратат. Бул чыр-чатактарга чек арадагы айылдардын калкынын экономикалык жана социалдык көйгөйлөрү бир нече жылдан бери жергиликтүү бийлик жана өкмөт тарабынан чечилбей келе жаткандыгы түрткү болду. Адамдар өз укуктарын жана кызыкчылыктарын коргоодо алсыздыктан жана мамлекеттик колдоонун жоктугунан күч колдонушат, бул көйгөйлөрдү андан ары күчөтүп, учурдагы чыр-чатактарды күчөтөт.
Долбоордун максаттары
Долбоордун максаты - Тажикстан менен чектешкен чек арага чектеш аймактарда жайгашкан Кыргызстандын Баткен районундагы Баткен районундагы жарандардын жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын укуктарын коргоо жана кызыкчылыктарын илгерилетүү жолу менен чыр-чатактарды азайтууга жардам берүү, жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын жана чек ара аймактарынын коомдук уюмдарынын тармагын түзүү жана алардын потенциалын чыңдоо аркылуу Өкмөттүн жана аймактык администрациянын деңгээлинде алардын укуктарын жана кызыкчылыктарын жалпылоо, талдоо жана лоббизмдөө.
Долбоордун алкагында РДФ коомдук фонду төмөнкү жумуштарды аткарууда:
- делимитацияланбаган чек аралары бар чек арага жакын жайгашкан райондордун жашоочуларынын сурамжылоо жана фокус-топтордо талкуу жүргүзүү менен чыр-чатактарды азайтуу боюнча жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарына кызмат көрсөтүүдөгү негизги муктаждыктарына баа берүүнү жүргүзөт. Фокус топтору аялдар жана жаштар топторун камтыйт;
- Өкмөттүн жана аймактык администрациялардын деңгээлинде байланышты жана чечимдерди талап кылган маселелерди тандап алды;
- жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын ортосунда калкка чыр-чатактарды басаңдатуу үчүн кызмат көрсөтүү боюнча изилдөө жүргүзүп, ошондой эле Өкмөттүн жана аймактык администрациянын деңгээлинде чечүүнү жана чечүүнү талап кылган маселелерди тандап алды;
- чек аралары такталбаган чек ара жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын расмий эмес тармагын түзүүгө көмөктөшөт;
- тармактын мүчөлөрүн укуктарды жана кызыкчылыктарды илгерилетүү боюнча тренингдерди өткөрөт, жарандардын жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын аныкталган кызыкчылыктарын илгерилетүү стратегиясын түзүүгө жардам берет жана бир компаниянын укуктарын жана кызыкчылыктарын коргоого көмөктөшөт жарандар жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары тармак иштеп чыккан стратегиядан;
- чек ара аймактарынын жашоочуларынын өзгөчө укуктарын жана мүмкүнчүлүктөрүн аныктоо максатында Кыргызстандын ченемдик укуктук базасын талдайт;
- чек ара аймактарынын жашоочулары үчүн өзгөчө укуктар жана мүмкүнчүлүктөр жөнүндө жайылтуу жана маалымдоо үчүн маалыматтык өнөктүк жүргүзөт;
- жергиликтүү стратегияларды ишке ашырууда жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын жана жергиликтүү жамааттык уюмдардын белгиленген тармагы аркылуу жарандардын укуктарын жана кызыкчылыктарын илгерилетүүгө жардам көрсөтөт;
- Райондук деңгээлде жарандардын жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын аныкталган көйгөйлөрүнүн жана кызыкчылыктарынын презентациясын өткөрөт жана ушул көйгөйлөргө өкмөттүн көңүлүн буруу жана чечүү тажрыйбасын чагылдыруу үчүн ушул тегерек столдо долбоордун натыйжалары чагылдырылат. бул көйгөйлөр, аларды башка чек ара аймактарында колдонуу.
Күтүлгөн натыйжалар
- Баткен облусунун Баткен районунун жергиликтүү жашоочуларынын жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын көйгөйлөрү, чектөө, укуктардын жоктугу жана жашоочулар үчүн дагы, жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары үчүн дагы ченемдик укуктук актыларды иштеп чыгуу жана кабыл алуу зарылдыгы , аныкталат жана жалпыланат;
- Баткен облусунун Баткен районунун жашоочулары жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын арасында жүргүзүлүп жаткан маалыматтык өнөктүктүн негизинде, Баткен облусунун Баткен районунун жарандарынын укуктарын жана кызыкчылыктарын түзүү аркылуу стратегияны иштеп чыгуу жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарынын жана жамааттын жана өкмөттүк эмес уюмдардын тармагынын;
- Суроолордун бири үгүт иштерин жүргүзүү жана аны ишке ашырууга көмөктөшүү стратегиясынан тандалып алынат.
Жогоруда баяндалгандардын негизинде, топтолгон тажрыйбаны пайдаланууну кеңейтүү жана чек ара аймактарынын калкынын өзгөчө курч көйгөйлөрүн жергиликтүү жана улуттук деңгээлдер.