Түрдүүлүктү башкарууда күчтүү жана ырааттуу мамлекеттик саясаттын жоктугу жана толеранттуулукту жайылтуу боюнча улуттук программалар ар кандай этностук топтордун ортосунда конфликттик кырдаалдардын пайда болушуна жана күчөшүнө алып келет, алар өзүлөрүн түшүнбөстүк же кастык, кээде бири-бирине карата зомбулук түрүндө көрсөтүшөт.
Жаңы келип чыккан чыр-чатактардын натыйжасында зомбулуктан жана агрессиядан жапа чеккен аялуу топтор аялдар, жаштар жана жакырлар. Айрыкча аялуу топтор чечимдерди кабыл алуу процессине катышууга жана коомдо болуп жаткан процесстерге таасир этүүгө мүмкүнчүлүгү жок. Кыргызстандын түштүгүндө аялдар жана жаштар көбүнчө материалдык жана социалдык ресурстарга жеткиликтүүлүктү чектешет, алардын укуктары жана мүмкүнчүлүктөрү жөнүндө жетиштүү маалыматка жана билимге ээ эмес.
Коомчулуктун деңгээлиндеги чыр-чатактарды жана алардын кесепеттерин азайтуу үчүн, аялдар жана жаштар топтору менен чыр-чатак чыккан жерлерде жана алардын келип чыгышы менен кылдат жана терең иштешүү керек.
Негизги фактылар
Жүзөгө ашырылган жылдары: 2011-жыл
Жайгашкан жери: Ак-Сай жана Ак-Татыр айыл аймактары, Баткен району, Төөлөс айыл аймагы жана Ош облусунун Ноокат шаары
Донор: Эл аралык ресурстар тобу аркылуу АКШнын Эл аралык өнүгүү агенттиги (USAID)
Байланыш: ruraldevelopmentfund2020@gmail.com
веб-сайт: www.rdf.kg
Долбоордун максаты
Долбоордун негизги максаты - аялдар жана жаштар сыяктуу социалдык жактан аялуу топторду чыр-чатактарды талкуулоо жана алардын потенциалын күчөтүү, диалог жана коомдук талкууларды орнотуу жолу менен чечүү боюнча биргелешкен чечим кабыл алуу процессине тартуунун инновациялык механизмин иштеп чыгуу жана сыноо. , жана жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдарына чыр-чатактарды азайтуу боюнча жергиликтүү кеңештерге сунуштарды иштеп чыгуу.
Долбоордун максаттары
- аялуу топтордун чыр-чатактарды түшүнүү жана талдоо жана аларды чечүү боюнча чечимдерди кабыл алуу мүмкүнчүлүгүн күчөтүү;
- чыр-чатактарды биргелешип талдоо, ошондой эле чыр-чатактуу кырдаалдардын алдын алуу жолдору боюнча коомдук талкууларды жүргүзүү аркылуу кыргыз, өзбек жана тажик этникалык топторунун өкүлдөрүнүн, атап айтканда чек ара аймагындагы аялдар менен жаштардын ортосунда диалог орнотуу жана өнүктүрүү;
- жергиликтүү өз алдынча башкаруу органдары менен чыр-чатактуу кырдаалдарды жана аларды чечүү жолдорун талкуулоого катышуу үчүн социалдык жактан аялуу топтор үчүн мүмкүнчүлүктөрдү жана шарттарды түзүү;
- Тынчтыкты жана жакшы коңшулаштыкты орнотуу үчүн жамааттарга, айрыкча аялуу топторго чакан гранттарды берүү.
Долбоордун жайгашкан жери
Долбоор Баткен облусунда: Ак-Сай жана Ак-Татыр айыл округдарында (Ак-Сай, Ак-Татыр, Үч-Дөбө, Көк-Таш, Орто-Боз айылдары) жана Ош облусунда: Ноокат шаары жана Төлөс айыл аймагы ( Жайылма, Додон, Ай-Тамга, Талман, Мертик, Муркут, Шорон жана Кеңеш).
Долбоордун негизги иш-аракеттери
- жамааттарды социалдык мобилизациялоо: жолугушууларды уюштуруу, максаттуу жамааттардын өкүлдөрү менен биргеликте талкуулоо;
- максаттуу жамааттардагы чыр-чатак маселелерин маалыматтарды чогултуу жана кырдаалдык талдоо жүргүзүү;
- Долбоордун катышуучуларын жаштар жана аялдар арасынан тандоо жана аларды "Фото-Голос" методикасы боюнча окутуу;
- чыр-чатак маселелери боюнча жамааттын мүчөлөрү тарабынан фото изилдөө жүргүзүү;
- топтук талкууларды уюштуруу жана өткөрүү, фотосүрөттөрдү тандоо жана фото-эсселерди даярдоо;
- айыл деңгээлинде чыр-чатактарды башкаруу планын биргелешип талкуулоо жана иштеп чыгуу;
- Изилдөөнүн натыйжалары жана сүрөт көргөзмөсүнүн натыйжалары боюнча көчмө сүрөт көргөзмөсүн уюштуруу жана изилдөө катышуучуларынын ортосунда коомдук талкууларды уюштуруу;
- Чыр-чатактарды биргелешип башкаруу планын ишке ашырууну колдоо үчүн жергиликтүү жамааттарга чакан гранттарды берүү.
Долбоордун жыйынтыктары
- фотографиялык изилдөөлөргө катышуу процессинде, аялдар жана жаштар чыр-чатактарга жана келишпестиктерге байланыштуу көйгөйлөрдү жана чечимдерди иштеп чыгуу, аныктоо жана айтуу боюнча тажрыйба топтошту;
- Чыр-чатактарды биргелешип талкуулоо жана талдоо жолу менен, кыргыз, тажик жана өзбек улутундагы аялдар жана жаштар бири-бири менен байланыш түзүштү, бул изилденген зоналарда тынчтык мамилелерди чыңдоого өбөлгө түздү.
- Калктын аялуу катмары үчүн көчмө көргөзмөлөрдү жана биргелешкен талкууларды уюштуруу аркылуу шарттар түзүлүп, чыр-чатактуу кырдаалдарды чечүүдө чечим кабыл алуу процесстерине катышуу мүмкүнчүлүктөрү кеңейтилди;
- Аялдар жана жаштар топтору тарабынан иштелип чыккан чыр-чатактарды башкаруу планынын негизинде чакан гранттар программасы иштелип чыккан, анын алкагында проектер.